1. วันมหาปีติ
ลูกพระลูกเณรที่รักทั้งหลาย วันนี้เป็นวันมหาปีติของหลวงพ่อ ที่ลูกได้ประสบความสำเร็จในการศึกษาเล่าเรียนพระปริยัติธรรม ตามกฎเกณฑ์ที่ทางคณะสงฆ์ได้ตั้งเอาไว้และสืบทอดกันมาเป็นเวลายาวนาน
การศึกษาพระบาลี ซึ่งเก็บรักษาคำสั่งสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าไว้นั้น หลวงพ่อขอยืนยันว่า เฉพาะผู้มีบุญเท่านั้นจึงจะมีโอกาสศึกษา ผู้ที่มีบุญน้อยจะไม่มีโอกาสได้ศึกษาเลย แม้แต่เพียงได้ยินคำว่าพระบาลีก็จะไม่มีโอกาสได้ยิน บุคคลใดมีโอกาสศึกษาพระบาลี ซึ่งเก็บรักษาคำสั่งสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าไว้ บุคคลนั้นนับว่าเป็นผู้มีบุญญาธิการ ที่สั่งสมมานับภพนับชาติไม่ถ้วน
สิ่งที่เกิดขึ้นได้โดยยาก
พระธรรมคำสั่งสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้านั้นเป็นสิ่งที่บังเกิดขึ้นได้ยากอย่างยิ่ง เพราะต้องมีการบังเกิดขึ้นของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า และกว่าจะมาเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้นั้น พระบรมโพธิสัตว์จะต้องสร้างบารมี ๓๐ ทัศให้เต็มเปรี่ยมบริบูรณ์ เป็นเวลายาวนาน ต้องเกิดแล้วตายนับภพนับชาติไม่ถ้วน สรุปโดยย่อว่า ต้องสร้างบารมีเป็นเวลายาวนานถึง ๒๐ อสงไขย แสนมหากัป ๔๐ อสงไขย แสนมหากัป หรือ ๘๐ อสงไขย แสนมหากัป ต้องสร้างบารมี ๓๐ ทัศนั้น ตั้งแต่สละทรัพย์ อวัยวะ จนกระทั่งชีวิต ด้วยใจแน่วแน่ที่จะเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเพียงอย่างเดียวตลอดระยะเวลาอันยาวนานนั้น ตั้งแต่ตั้งความปรารถนาในใจกล้าหาญจนกระทั่งเปล่งวาจา และเมื่อบารมีเต็มเปี่ยมก็ได้รับพุทธพยากรณ์ ต้องใช้เวลายาวนานขนาดนั้น
ลูกคงรู้กันดีว่า อสงไขย แปลว่า นับไม่ถ้วน เอาสิ่งที่นับไม่ถ้วนนั้นมานับได้ถึง ๒๐ ครั้ง ๔๐ ครั้ง ๘๐ ครั้ง และเศษอีกแสนมหากัป กัปหนึ่งก็รู้อยู่ว่ามันยาวนานจนไม่ทราบว่าจะคำนวณมาเป็นปีได้อย่างไร จึงได้อุปมากันว่า ภูเขาลูกบาศก์โยชน์ โยชน์หนึ่งก็ ๑๖ กิโลเมตร ทึบทั้งก้อน ไม่มีปล่อง ไม่มีโพรง ทุกร้อยปีทิพย์ เอาผ้าบางเหมือนควันมาลูบ และลูบทีเดียวไม่ใช่หลายที จนกระทั่งภูเขาลูกนั้นราบไปหมดเลย ร้อยปีในเมืองมนุษย์ เท่ากับวันหนึ่งคืนหนึ่งสวรรค์ชั้นที่ ๑ แล้วร้อยปีทิพย์จะยาวนานแค่ไหน พอถึงร้อยปีทิพย์ก็มาลูบสักครั้งหนึ่งจนกว่าภูเขาลูกนั้นจะราบเสมอพื้นดิน กว่าพระองค์จะมาเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ตรัสรู้ด้วยพระองค์เองโดยไม่มีครูบาอาจารย์ได้ ต้องสร้างบารมียาวนานขนาดนั้นและมีใจแน่วแน่ ไม่แปรผันเปลี่ยนไปเป็นอย่างอื่นเลย
หนทางสร้างบารมีมิได้โรยด้วยกลีบกุหลาบ
การสร้างบารมีนี้ ลูกอย่านึกว่าเป็นสิ่งที่ทำได้ง่าย ๆ เหมือนเดินอยู่บนกลีบกุหลาบ แท้ที่จริงหนทางการสร้างบารมีนั้น เหมือนโรยด้วยเศษเพชรพลอย ทั้งแข็ง ทั้งแหลม ทั้งคม แข็งกว่าสิ่งใด ๆ ทั้งสิ้น เพราะในจำนวนความแข็งของวัตถุในโลก เมื่อเอามาขีดเทียบกันแล้ว เพชรเป็นที่สุดไม่มีอะไรอาจเอาชนะเพชรได้ เศษเพชรชูความแหลมคมบนหนทางแห่งนักสร้างบารมี โดยมีความปรารถนาจะเป็นพระสัพพัญญูพุทธเจ้า เป็นพลังใจในการก้าวเดินไปตลอดระยะเวลายาวนานขนาดนั้นทีเดียว ทรงเดินไปโดยไม่หวาดหวั่น ไม่วิตกกังวล
พระองค์สร้างบารมีโดยไม่กลัวอุปสรรค สละทรัพย์โดยไม่เสียดาย ทรัพย์ที่สละก็ไม่ใช่เล็กน้อย ทรงสละตั้งแต่น้อย ๆ จนกระทั่งยกทรัพย์ที่เป็นราชสมบัติให้ แม้มีสมบัติจักรพรรดิ ซึ่งเป็นสุดยอดแห่งสมบัติของปุถุชนก็ยังยกให้สละแจกจ่ายเป็นทานโดยไม่เสียดาย ปรารถนาเพียงเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
ทรงสละอวัยวะ ควักลูกนัยน์ตาให้มากกว่าดวงดาวบนท้องฟ้า สละศีรษะมากกว่าผลมะพร้าวในชมพูทวีป เลือดนั้นมากกว่าท้องทะเลมหาสมุทร เนื้อนั้นแผ่มากกว่าแผ่นดิน มีใจแน่วแน่อยากจะเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ไม่มีแปรผันเลย แม้แต่ชีวิตก็ทรงสละมานับไม่ถ้วนทีเดียว เพราะต้องการบารมี ๓๐ ทัศ ที่เป็นปรมัตถบารมี ให้เกิดพุทธการกธรรม ธรรมที่ทำให้เป็นพระสัพพัญญูพุทธเจ้า การเป็นพระพุทธเจ้านั้นยากอย่างนี้
วิชาสำหรับผู้มีบุญ
เมื่อตรัสรู้ด้วยพระองค์เองแล้ว พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทั้งหลายก็ไม่หวงแหนวิชา ทรงเปิดเผยอย่างแจ่มแจ้งแก่สรรพสัตว์ทั้งหลายโดยไม่เห็นแก่ความเหนื่อยยาก ทรงสั่งสอนตลอดระยะเวลายาวนานทีเดียว บางพระองค์ก็เป็นแสนปี บางพระองค์หลายหมื่นปี แต่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าของพวกเรานี้ มีเวลา ๔๕ พรรษา ที่เปิดเผย สั่งสอน เมื่อดับขันธปรินิพพานไปแล้ว คำสอนทั้งหมด ๘๔,๐๐๐ พระธรรมขันธ์ ถูกเก็บไว้เป็นภาษาบาลี ซึ่งเป็นภาษาที่คงที่ ไม่มีการเปลี่ยนแปลง เป็นเวลายาวนานมาถึง ๒,๐๐๐ กว่าปีทีเดียว เพื่อรอคอยผู้มีบุญที่จะมาศึกษา
เพราะฉะนั้น หลวงพ่อขอยืนยันว่า การที่ได้มาศึกษาพระธรรมคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้านั้น เป็นสิ่งที่ยากอย่างยิ่ง ยากไม่น้อยกว่าการดึงช้างลอดรูเข็มเย็บผ้า เพราะจะต้องสร้างบารมีกันมานับภพนับชาติไม่ถ้วนทีเดียว และลูกได้สร้างบารมีมาเพื่อการนี้โดยตรง
ชาวโลกที่บังเกิดขึ้นในปัจจุบัน นับได้ประมาน ๖ พันกว่าล้านคน ผู้ที่จะมีโอกาสมาศึกษาพระธรรมวินัยที่เก็บไว้เป็นภาษาบาลีนั้นมีไม่มาก ส่วนใหญ่มักจะพลัดไปศึกษาวิชาครองเรือน วิชาทำมาหากินเลี้ยงชีพ ครองเรือนกันไป แต่ลูกไม่ได้เป็นเช่นนั้นเลย บารมีแก่กล้า จนกระทั่งแหวกสิ่งเหล่านั้นมาอยู่ในแนวหน้าของผู้มีบุญ จนได้เข้ามาศึกษา จึงเป็นสิ่งที่ลูกทุกองค์ควรจะมีความปีติยินดี และภาคภูมิใจในสิ่งที่ตนมีโอกาสได้มาศึกษา
วัตถุประสงค์ของการศึกษาพระปริยัติธรรม
การศึกษาพระปริยัติธรรมนั้น วัตถุประสงค์ที่สำคัญคือเพื่อจะรู้ว่า พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสรู้ธรรมอันใดบ้าง เมื่อเราเข้าไปศึกษาแล้ว เราจะได้มีความรู้สึกเหมือนเข้าไปนั่งใกล้พระผู้มีพระภาคเจ้า เพราะพระองค์เคยตรัสเอาไว้ว่า เมื่อดับขันธปรินิพพานไปแล้ว คำสั่งสอนของพระองค์จะเป็นสิ่งแทนตัวประดุจพระองค์ยังมีพระชนม์ชีพอยู่ การที่ลูกได้ศึกษาทุกวัน ก็เสมือนได้เข้าเฝ้าพระผู้มีพระภาคเจ้าทุกๆ วัน
ให้ศึกษาเพื่อนำมาสอนตัวของเรา ว่าทำอย่างไรเราจึงจะเป็นอย่างพระองค์ พระองค์ทำอย่างไรเราทำอย่างนั้น พระองค์เป็นอย่างไรเราจะเป็นอย่างนั้น พระองค์พ้นจากกิเลสอาสวะ เราก็จะได้พ้นจากกิเลสอาสวะ ความทุกข์ทรมานหมดสิ้นกันไป เพราะฉะนั้นลูกจึงเป็นผู้มีบุญอย่างยิ่ง ที่ได้เข้าเฝ้าพระผู้มีพระภาคเจ้ามาโดยตลอด
เมื่อมาถึงวันนี้ ด้วยความเพียรวิริยะอุตสาหะ ลูกก็บรรลุเป้าหมายที่ตั้งไว้ โดยเฉพาะลูกทั้ง ๔ ที่ได้เปรียญธรรม ๙ ประโยค ซึ่งถือว่าเป็นที่สุดแห่งการศึกษาพระบาลีตามกฎเกณฑ์ที่คณะสงฆ์ ได้กำหนดเอาไว้ และก็มีลูกเณรสมพรณ์ พุกสาย ได้เป็นนาคหลวง
นาคหลวง
การเป็นนาคหลวงนั้น บางคนอาจจะไม่ทราบว่าเป็นได้ยากอย่างยิ่ง นอกจากมีความเพียรแล้วยังจะต้องมี บุญญาธิการแต่ปางก่อน จะต้องสอบได้อย่างต่อเนื่อง อายุก็ได้ตามกฎเกณฑ์ที่เขากำหนดเอาไว้ คือไม่เกิน ๒๓ ปี ซึ่งไม่ใช่เรื่องง่ายๆ เลย ต้องมีวิริยะอุตสาหะ ทำความเพียรกันเป็นอย่างยิ่ง ทั้งๆ ที่มีกิจวัตรกิจกรรมมากมาย ทั้งเรียนปริยัติ ทั้งปฏิบัติธรรม ทั้งช่วยเหลือกิจการงานของสงฆ์ สารพัดไปหมดไม่มีเวลาว่างจากการทำความดีเลย จะมีเวลาว่างเว้นอยู่ช่วงเดียวคือช่วงที่พักผ่อนจำวัดเท่านั้น พอรู้สึกตัวตื่นขึ้นมา มองเห็นผ้ากาสาวพัสตร์ห่มคลุมกาย ก็เริ่มสร้างบารมีกันเรื่อยมาเลย จนกระทั่งเข้าจำวัด และเป็นอย่างนี้ไม่ใช่เดือนเดียว ไม่ใช่ปีเดียว แต่เป็นหลาย ๆ ปี เพราะฉะนั้นการที่ลูกสามารถทำกิจวัตรกิจกรรมได้อย่างสมบูรณ์ และสอบได้เป็นมหาเปรียญ ๙ ประโยคอย่างนี้ จึงเป็นสิ่งที่ทำได้ยากอย่างยิ่ง น่าปีติและน่าภาคภูมิใจ
อย่างไรก็ตาม ขอให้ลูกถือผลของการสอบได้นี้ เป็นเพียงเครื่องทดสอบว่า ลูกเข้าใจคำสั่งสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้แค่ไหน และจะน้อมนำมาสอนตัวเราเองได้ดีเพียงไร ให้ยึดตรงรี้เป็นหลัก ถ้าลูกคิดอย่างนี้การศึกษาพระบาลีก็จะเป็นประโยชน์ต่อตนเอง เรียนมาเพื่อสอนตัวเอง ให้เราได้พ้นจากทุกข์ทั้งปวง
การศึกษายังไม่สิ้นสุด
แม้จบประโยค ๙ แล้ว ลูกอย่าพึงคิดว่าการศึกษาของเราจะสิ้นสุด ยังมีสิ่งที่เราจะต้องศึกษาต่อไปอีก เพราะเปรียญธรรมที่เราเรียนนั้นเป็นแค่ภาคทฤษฎี เป็นประดุจแผนผังของชีวิตเท่านั้น แต่ว่าแผนผังชีวิตที่เป็นภาคปฏิบัตินั้นก็เป็นหน้าที่ที่ลูกจะต้องศึกษากันต่อไปให้ได้บรรลุวัตถุประสงค์ของการบวช เพื่อประโยชน์ตนและประโยชน์ของชาวโลกทั้งหลาย
ยกชั้น สร้างสิ่งอัศจรรย์แก่โลก
การที่ลูกได้รับพระราชทานเปรียญธรรม ๙ ประโยคมาในวันนี้ หลวงพ่อก็รู้สึกเช่นเดียวกับปีที่แล้ว คือสมหวังที่ลูกสอบได้ และมีนาคหลวงเช่นเดียวกัน แต่ก็ยังไม่ได้ดังใจอยู่ดี ถ้าจะให้หลวงพ่อสมหวังและได้ดังใจ ลูกทั้งหมดที่ศึกษาพระปริยัติธรรมจะต้องสอบยกชั้นให้ได้ ซึ่งการยกชั้นนี้หลวงพ่อว่าเราอยู่ในวิสัยที่ทำได้
ถ้าลูกสอบยกชั้นได้ อะไรจะเกิดขึ้น จะเกิดสิ่งอัศจรรย์ในวงการคณะสงฆ์ สังฆมณฑลทั้งหมดจะเกิดการตื่นตัวขึ้นมา เมื่อความตื่นตัวที่จะศึกษาพระธรรมวินัยที่เก็บไว้เป็นภาษาบาลีเกิดขึ้น ศีลธรรมก็จะถูกยกขึ้นทั่วประเทศ ความตื่นตัวที่จะศึกษาพระธรรมคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าขยายไปทั่วประเทศ สิ่งที่ดีงามก็บังเกิดขึ้น เป็นแบบอย่างของโลกทีเดียว ประเทศไทยจะมีสันติสุขเกิดขึ้น ประเทศเพื่อนบ้านหลาย ๆ ประเทศที่มีพระพุทธศาสนา ก็จะตื่นตัว โดยเอาประเทศไทยเป็นแบบอย่างในการศึกษาพระธรรมวินัยของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า แล้วจะเกิดการรวมตัวของชาวพุทธทั่วโลก หันมาสนใจศึกษาพระธรรมวินัย แม้ชาวโลกที่มีความรู้สึกว่าตนไม่มีศาสนา ก็จะหันมาสนใจพระพุทธศาสนา
เพราะฉะนั้นสิ่งที่ลูกได้ทำในคราวนี้ และที่จะทำต่อไปในปีนี้ จึงไม่ใช่เรื่องเล็กน้อยเลย เป็นสิ่งที่มีความเกี่ยวพันกันไปทั่วโลก จึงเป็นความปรารถนาอย่างลึก ๆ ที่อยู่ในใจของหลวงพ่อว่า อยากให้ลูกทุกองค์ที่เป็นนักศึกษาภาษาบาลี ได้สร้างสิ่งอัศจรรย์ให้บังเกิดขึ้น
๑๐ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๔๑
โอวาท หลวงพ่อธัมมชโย (คุณครูไม่ใหญ่)
ที่มา
หนังสือ พ่อสอนลูก
www.dhamma01.com/book/1
๑๐ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๔๑