พุทธญาตัตถจริยา
วันเวลาหมุนผ่านเราไปทั้งขณะหลับและตื่น พร้อมกับนำความเสื่อมมาให้เราตลอดเวลา เหมือนกับสนิมที่ค่อยๆ กัดกินเหล็กทีละเล็กทีละน้อย ค่อยๆ ทำให้เหล็กผุกร่อนไปในที่สุด ดังนั้น เราจะมีชีวิตอยู่บนโลกใบนี้อีกไม่นานเท่าไร จึงควรใช้เวลาที่เหลืออยู่น้อยนี้ ให้เป็นประโยชน์ต่อการสร้างบารมีให้มากที่สุด โดยสมมติว่า วันนี้เป็นวันสุดท้ายของชีวิตเรา วันพรุ่งนี้จะมีสำหรับเราหรือไม่ก็ไม่รู้ จะทำให้เราไม่ประมาทในการทำความดี หมั่นทำกาย วาจา และใจของเราให้ผ่องใสอยู่เสมอ ตั้งแต่ตื่นนอนจนกระทั่งเข้านอน เมื่อกาย วาจา ใจของเราผ่องใสเต็มที่แล้ว เราก็จะได้เข้าถึงพระธรรมกายภายในกันทุกคน
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสไว้ใน ทุลลภสูตร อังคุตตรนิกาย ว่า
“กตญฺญู กตเวที ปุคฺคโล ทุลฺลโภ โลกสฺมึ
บุคคลผู้กตัญญูกตเวที เป็นบุคคลที่หาได้ยากในโลก”
ผู้ที่มีความกตัญญูคือรู้คุณของบุพการีชน และกตเวที ได้ตอบแทนคุณของบุคคลนั้น นับเป็นอุดมมงคลของชีวิต ที่บัณฑิตนักปราชญ์ทั้งหลาย ไม่ว่าชาติไหนภาษาไหนต่างกล่าวยกย่องสรรเสริญ แม้พระสัมมาสัมพุทธเจ้ายังทรงสรรเสริญบุคคลผู้มีความกตัญญูกตเวทีว่า เป็นบุคคลผู้หาได้ยากยิ่งในโลก ผู้รู้ท่านกล่าวว่า นิมิตฺตํ สาธุรูปานํ กตญฺญูกตเวทิตา ความกตัญญูกตเวทีเป็นเครื่องหมายของคนดี เพราะเป็นคุณธรรมขั้นพื้นฐานที่สำคัญ ซึ่งจะเป็นที่มารวมของความดีงามทั้งหลาย เหมือนมหาสมุทรเป็นที่รองรับของสายน้ำทุกสาย ที่หลั่งไหลมาจากทั่วสารทิศ
โดยเฉพาะความกตัญญูต่อบิดามารดา ซึ่งเป็นบุคคลที่ใกล้ชิดที่สุด เป็นผู้ที่เราควรให้ความสำคัญมากที่สุด เพราะท่านเป็นผู้ให้กำเนิดกายมนุษย์ ท่านเป็นต้นแบบทางกาย และทางใจ ซึ่งต้นแบบทางกายนี้ถือว่าสำคัญมาก เพราะกายมนุษย์มีความสำคัญต่อการสร้างบารมี เป็นกายที่มีไว้แสวงหาทางพระนิพพาน เป็นกายที่สำคัญที่สุดที่จะตรัสรู้ธรรม กายมนุษย์นี้เป็นพื้นฐานที่จะรองรับกายละเอียดภายในทุกๆ กาย รองรับดวงธรรม และคุณธรรมความดีทั้งหลาย เป็นกายที่เหมาะสมที่สุดในการทำใจหยุดใจนิ่ง เพื่อทำงานที่แท้จริง เหมือนแผ่นดินเป็นที่รองรับสรรพชีวิต และสรรพสิ่งทั้งหลาย
การตอบแทนบุญคุณของท่านทั้งสอง ผู้รู้ได้พรรณนาไว้หลายวิธี แต่โดยย่อคือ การตอบแทนอย่างโลกียชนกับอริยชน พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสถึงการตอบแทนคุณมารดาบิดาอย่างโลกียชนว่า ต้องบำรุงเลี้ยงดูท่าน เหมือนที่ท่านเอาใจใส่เลี้ยงดูเรามา ช่วยเหลือทำกิจการงานของท่าน ดำรงวงศ์สกุลให้เจริญรุ่งเรือง ประพฤติตัวของเราให้เป็นคนดี เหมาะสมที่จะรับมรดกจากท่าน หากท่านทั้งสองละโลกไปแล้ว ก็ทำบุญอุทิศส่วนกุศลไปให้ แต่ถ้าเป็นการตอบแทนแบบอริยชน ต้องแนะนำให้ท่านดำเนินชีวิตอยู่บนเส้นทางของอริยมรรค ซึ่งเป็นทางไปของพระอริยเจ้า โดยย่อก็ให้ท่านมีศรัทธา ชักชวนท่านให้ทำทาน รักษาศีล และเจริญภาวนา ซึ่งเป็นการปิดประตูอบายภูมิ แล้วเปิดหนทางสวรรค์ทางนิพพานให้ท่าน
พระบรมศาสดาของเราทรงเป็นต้นแบบของอภิชาตบุตร เป็นลูกแก้ว ลูกยอดกตัญญู ทรงบำเพ็ญญาตัตถจริยาทดแทนคุณของมารดาบิดา ด้วยการให้อริยทรัพย์อันประเสริฐแก่ท่าน ซึ่งเป็นการให้ที่ยิ่งกว่าการให้ทั้งปวง เรามาศึกษาว่าพระพุทธองค์ทรงบำเพ็ญอย่างไร
หลังจากที่พระพุทธองค์ทรงตรัสรู้อนุตตรสัมมาสัมโพธิญาณแล้ว ภายหลังได้เสด็จกลับมายังกรุงกบิลพัสดุ์ เพื่อโปรดพระประยูรญาติ ตอนแรกเหล่าพระญาติของพระพุทธองค์ก็ไม่เข้าใจ ในขณะที่เสด็จบิณฑบาตอยู่นั้น พระเจ้าสุทโธทนะทรงห้ามพระพุทธองค์บิณฑบาต เพราะเห็นว่าขัดต่อขัตติยราชประเพณี
พระพุทธองค์จึงตรัสพระคาถาว่า “บรรพชิตไม่พึงประมาทในก้อนข้าวที่รับมา บุคคลพึงประพฤติธรรมให้สุจริต ผู้มีปกติประพฤติธรรม ย่อมอยู่เป็นสุขในโลกนี้ และโลกหน้า”
เมื่อจบพระธรรมเทศนา พระเจ้าสุทโธทนะก็บรรลุธรรมเป็นพระโสดาบันบุคคล ภายหลังมีโอกาสได้ฟังธรรมจากพระพุทธองค์อีก ก็ได้บรรลุธรรมเป็นพระอรหันต์ในที่สุด
ฝ่าย พระนางมหาปชาบดีโคตมี พระมารดาผู้บำรุงเลี้ยงพระพุทธองค์มา ทรงอนุญาตให้พระนางบวชเป็นภิกษุณี เพื่อแสวงหาหนทางสู่ความหลุดพ้น พระนางตั้งใจบวชเป็นต้นแบบที่ดีแก่ภิกษุณีทั้งหลาย ในที่สุดก็ได้บรรลุธรรมเป็นพระอรหันตเถรี พร้อมกับภิกษุณีบริวารอีก ๕๐๐ รูป พระนางซาบซึ้งถึงพระมหากรุณาของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ถึงกับกล่าวไว้ในตอนบั้นปลายชีวิตว่า
”ข้าแต่พระตถาคตเจ้า หม่อมฉันเป็นพระมารดาของพระองค์ก็จริง แต่ว่าพระองค์ทรงเป็นพระบิดาของหม่อมฉัน พระองค์เป็นผู้ประทานความสุข อันเกิดจากพระสัทธรรมให้หม่อมฉัน รูปกายของพระองค์นี้ อันหม่อมฉันทำให้เจริญแล้ว ส่วนพระธรรมกายอันสว่างไสว น่าเพลิดเพลินใจของหม่อมฉันนี้ พระองค์ทรงทำให้เจริญแล้ว หม่อมฉันนั้น ให้พระองค์ทรงดื่มน้ำนม อันระงับเสียได้ซึ่งความกระหายชั่วครู่ แต่น้ำนม คือ พระสัทธรรมอันสงบระงับจากกิเลสอาสวะนั้น พระองค์ให้หม่อมฉันได้ดื่มแล้ว พระองค์ได้ชื่อว่า มิได้เป็นหนี้แก่หม่อมฉันเลย พระพุทธเจ้าข้า”
ส่วนมารดาผู้ให้กำเนิด คือ พระนางสิริมหามายา ซึ่งบัดนี้ได้ไปบังเกิดเป็นเทพบุตรในสวรรค์ชั้นดุสิต พระองค์ได้ตามเสด็จไปโปรดถึงเทวโลก ทรงตามตอบแทนพระคุณกันถึงปรโลกทีเดียว คือ หลังจากที่พระพุทธองค์ทรงทำยมกปาฏิหาริย์แล้วทรงดำริว่า พระพุทธเจ้าทั้งหลาย ครั้นแสดงยมกปาฏิหาริย์แล้ว ทรงเสด็จจำพรรษา ณ ที่ใดหนอ ทรงเห็นว่าจำพรรษาที่สวรรค์ชั้นดาวดึงส์ แล้วแสดงพระอภิธรรมโปรดพุทธมารดา ท่านจึงเสด็จไปยังสวรรค์ชั้นดาวดึงส์
ฝ่ายพระอินทร์ทรงดำริว่า พระบรมศาสดาจะเสด็จมาจำพรรษาบนสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ ทรงปลื้มพระทัยว่า อุปการะมากมายจะบังเกิดแก่เหล่าทวยเทพในเทวโลก จึงอัญเชิญเสด็จประทับนั่งเหนือแท่นบัณฑุกัมพลศิลาอาสน์ และส่งข่าวไปอัญเชิญเทพบุตรพุทธมารดาจากสวรรค์ชั้นดุสิต ให้ลงมาฟังธรรมจากพระพุทธองค์ ส่วนเทวดาในหมื่นจักรวาล ต่างพากันมาห้อมล้อมเพื่อฟังธรรมด้วย
เมื่อเทพบุตรพุทธมารดารู้ข่าวอันเป็นมหามงคลนี้ ก็ปีติดีใจ รีบลงมาจากดุสิตบุรี มาสดับพุทโธวาทจากพระพุทธองค์ ครั้นได้สดับแล้ว ทรงบรรลุธรรมเป็นพระโสดาบัน เป็นพระอริยบุคคลผู้เที่ยงแท้ต่อหนทางของพระนิพพาน มีพระนิพพานเป็นที่ไปเบื้องหน้า อีกไม่เกิน ๗ ชาติ
จากเรื่องนี้ จะเห็นได้ว่า พระพุทธเจ้าทุกๆ พระองค์ จะทรงประพฤติตนเป็นต้นบุญต้นแบบในทุกด้าน รวมทั้งเรื่องความกตัญญู เป็นพุทธจริยาของพระพุทธเจ้าทั้งหลาย ที่จะต้องกตัญญูต่อบุพพการีชน ทรงสอนให้พวกเราทำตามหลักวิชชา ซึ่งเป็นประเพณีของอารยชนไว้ว่า หากบิดามารดายังไม่มีศรัทธา เราต้องเป็นกัลยาณมิตร ชักชวนให้ท่านมีศรัทธาในพระรัตนตรัยให้ได้ และชักชวนท่านให้ตั้งมั่นอยู่ในเส้นทางการสร้างบารมี ทั้งให้ทาน รักษาศีล และเจริญสมาธิภาวนา หากท่านมีศรัทธาอยู่แล้วก็ยิ่งง่าย เราจะได้ให้กำลังใจ สนับสนุนให้ท่านได้สร้างความดียิ่งๆ ขึ้นไป
การชักชวนให้ท่านอยู่ในเส้นทางแห่งความดี ด้วยตัวท่านเองนี้ เป็นการปิดประตูอบายภูมิ เปิดประตูสวรรค์ และนิพพานให้กับท่านได้อย่างมั่นใจ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ถ้าหากท่านปฏิบัติธรรม จนเข้าถึงพระธรรมกายได้ ก็จะได้มีที่พึ่งติดตัวไปทุกภพทุกชาติ เราเองก็ได้ชื่อว่าเป็นลูกแก้ว ลูกยอดกตัญญูอย่างแท้จริง ดังนั้น ตัวเราเองต้องประพฤติตนเป็นต้นบุญต้นแบบ หมั่นให้ทาน รักษาศีล และเจริญสมาธิภาวนาเป็นประจำ จะได้น้อมบุญให้ท่านทั้งขณะที่ยังมีชีวิตอยู่ และเมื่อท่านละโลกไปแล้ว หากเราเข้าถึงพระธรรมกายภายในได้ จะได้เป็นที่พึ่งให้แก่ตนเอง และหมู่ญาติของเราได้อย่างดีเยี่ยม
*มก.เรื่องพระเจ้าสุทโธทนะ เล่ม ๔๒ หน้า ๒๓๒
พระธรรมเทศนา โดย หลวงพ่อธัมมชโย (คุณครูไม่ใหญ่)
ที่มา https://buddha.dmc.tv/dhamma/9156
ต้นฉบับ หนังสือ ธรรมะเพื่อประชาชน ฉบับพระพุทธคุณ
กลับสู่
สารบัญธรรมะเพื่อประชาชน สำหรับไฟล์เสียง, วีดีโอ และ Article
✨น้อมกราบอนุโมทนาบุญกับโอวาท
คำสอนและธรรมทานอันทรงคุณค่า
หลวงพ่อธัมมชโย #คุณครูไม่ใหญ่
ด้วยความเคารพอย่างสูงยิ่ง สาธุครับ
🏵️🌼🌺🌸💮🌟🌷🌟💮🌸🌺🌼🏵️