คำถาม:
ผมขอกราบเรียนถามว่า การที่วัดพระธรรมกายบอกว่าไม่ได้แหกคอกเรื่องแบบการก่อสร้างวัด และไม่ได้ทำให้พิสดารกว่าวัดอื่นนั้น มันก็ถูกอยู่ครับ แต่ผมอยากทราบว่า ถ้าวัดอื่นเขาเกิดเอาตัวอย่างการก่อสร้างแบบวัดพระธรรมกาย ท่านไม่เกรงว่าประเพณีหรือศิลปะสมัยก่อนจะสูญหายหรือถูกลืมหรือครับ (พระเรียนถามมา)
คำตอบ:
เวลาจะสร้างอะไร ควรคำนึงถึงประโยชน์ที่จะได้ให้มาก เคยคิดบ้างไหมว่าศิลปะไทยที่เห็นอยู่นี้ความจริงมันเริ่มมาตั้งแต่เมื่อไร อาจจะเริ่มเมื่อประมาณ 800 ปีก่อนก็ได้ และเคยคิดไหมว่าเมื่อ 2,000 ปีที่แล้ว สถาปัตยกรรมที่มีอยู่ในเมืองไทยมีรูปร่างอย่างไร?
วันหนึ่งมันก็สูญหายไปเป็นธรรมดา เมื่อ พ.ศ. 303 ในเมืองไทยก็มีวัดแล้ว คือวัดพระปฐมเจดีย์ แต่มั่นใจได้เลยว่าสถาปัตยกรรมคงไม่ใช่รูปแบบที่เราเห็นอยู่ขณะนี้ เพราะอะไร?
เพราะวัสดุก่อสร้างเปลี่ยนไปทุกวัน เดี๋ยวนี้หาไม้ได้ง่ายๆ เหมือนเมื่อก่อนไหม? ไม้กำลังจะต้องชั่งขายเป็นกิโลแล้วนะ เข้มงวดรักษาอย่างไรก็ไม่อยู่ ถ้าจะสร้างเพื่อรักษาศิลปวัฒนธรรมของปู่ย่าตายายไว้ ก็เห็นด้วย แต่ควรแบ่งไว้ส่วนหนึ่ง หรือสร้างไม้สักหลังหนึ่ง เพื่อรักษาศิลปะ
นอกนั้นจะสร้างอย่างไรก็ได้ โดยคำนึงถึงประโยชน์ใช้สอยให้มาก อย่างที่รัฐบาลไทยทำอยู่ขณะนี้ ทำถูกต้องแล้ว คือโบสถ์หรือวัดที่ประกอบด้วยศิลปกรรมที่ดีเยี่ยมเลย ก็เก็บรวมไว้แห่งใดแห่งหนึ่งในประเทศไทย ส่วนวัดอื่นก็ดูตามสภาพ จะใช้แบบเก่าก็ได้ แบบใหม่ก็ดี หรือในวัดทั่วๆ ไป ให้สร้างกุฏิเจ้าอาวาสเป็นทรงไทยสวยๆ ไว้สักหลัง ทำด้วยไม้เนื้อดี ใครเป็นเจ้าอาวาสก็ให้ไปอยู่ในกุฏินั้น ให้เป็นอาคารเกียรติยศไปเลย นอกนั้นนิมนต์อยู่ตึกกันไปก่อน จะอยู่อาคารเป็นชั้นๆ เป็นแถวๆ ก็อยู่กันไป เก็บอาคารเกียรติยศไว้หลังหนึ่งก็พอ ก็คงทำได้เท่านั้น
ความจริงเราก็เรียนกันมาว่า “อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา” อะไรถึงคราวอนิจจัง มันก็อนิจจัง มันไม่เที่ยง มันทุกขัง แล้วมันก็อนัตตาใครก็บังคับมันไม่ได้ สิ่งที่มันจะต้องเป็นไป มันก็ต้องเป็นไป มั่นใจได้เลยว่าอีก 10 ปี ข้างหน้า ชาวบ้านหาไม้กระดานมาทำบ้านไม่ได้หรอก ต้องอยู่บ้านอิฐบ้านปูนกันทั้งนั้น ถึงตอนนั้นจะไปทำบ้านทรงไทยทรงอะไรแบบโบราณได้ง่ายๆ หรือ ของทุกอย่างมีวิวัฒนาการ คือมีความเปลี่ยนแปลงอย่างค่อยเป็นค่อยไป ไม่มีอะไรคงเดิม ไม่มีอะไรยั่งยืน และไม่มีใครฝืนธรรมชาติได้หรอกนะครับ
โอวาท หลวงพ่อทัตตชีโว (คุณครูไม่เล็ก)
วันที่
ที่มา
เรียบเรียงจากรายการหลวงพ่อตอบปัญหา ทาง DMC
บทความหลวงพ่อตอบปัญหา